Liga Morska i Kolonialna

 

 

Koło LMiK w Szkole Powszechnej w Skomielnej Białej powstało w latach 1935-1937 z inicjatywy ówczesnego jej kierownika Tadeusza Prusa - Wiśniowskiego .
Na zdjęciu archiwalnym młodzież szkolna należąca do koła Ligi ze swym opiekunem w lutym 1937 roku.

 

 

Dr Tadeusz Prus-Wiśniowski (1901-1978) z uniwersyteckim wykształceniem - geologia, geografia pełnił w latach 1935 - 1939 funkcję kierownika Szkoły Powszechnej w Skomielnej Białej. Wcześniej był współzałożycielem i pierwszym gospodarzem Muzeum Regionalnego Ziemi Myślenickiej (1929), oraz myślenickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (1928), którego był wieloletnim prezesem.
W 1947 r. uzyskał doktorat z geografii, a pracując w szkołach powiatu myślenickiego zorganizował kilka Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej (KKMS) oraz - w 1946 r. - Ogniska Kół KMS w Myślenicach. Był autorem monografii Myślenic, współautorem popularnego przewodnika Ziemia Myślenicka (załącznik 8), autorem wierszy, licznych artykułów krajoznawczych i metodycznych drukowanych w miesięcznikach krajoznawczo-turystycznych. Wiele czasu poświęcał młodzieży - organizował wycieczki i obozy wędrowne.
źródło: Komisja Historii i Tradycji ZG PTTK, Historia - Dom Grecki Myślenice
     Organizował pierwsze szkolne wycieczki krajoznawcze, także dla uczniów Szkoły Podstawowej w Skomielnej, w której był częstym gościem.

Szkolna Liga Morska i Kolonialna to organizacja utworzona w 1918 roku z inicjatywy kontradmirała Kazimierza Porębskiego, jako Stowarzyszenie na Polu Rozwoju żeglugi "Bandera Polska", przekształcone następnie w Ligę Żeglugi Polskiej, następnie w Ligę Morską i Rzeczną, zaś w 1930 roku w Ligę Morską i Kolonialną , reaktywowana w 1944 roku w Lublinie jako Liga Morska. W 1953 r. Liga Morska. została rozwiązana (niezgodnie ze statutem) i włączona do Ligi Przyjaciół Żołnierza, która następnie przekształciła się w istniejącą do dziś i zajmującą się m.in. żeglarstwem Ligę Obrony Kraju.
Dla naszych przodków, w skali ogólnonarodowej, morze było autentyczną wartością. Świadczy o tym fakt, iż w dniu wybuchu II wojny światowej do Ligi Morskiej i Kolonialnej – spadkobierczyni „Ligi Żeglugi Polskiej” oraz „Ligi Morskiej i Rzecznej” – należał bez mała milion osób, z czego koła szkolne liczyły ponad 300 tysięcy członków.
źródło: Liga Morska i Rzeczna

Celem ekspansji kolonialnej II Rzeczypospolitej miały być Kamerun, Angola i Liberia. Usiłowano raz z lepszym, raz gorszym efektem wykupywać ziemie i zakładać plantacje w Brazylii (osada Morska Wola), Argentynie, Mozambiku i Peru. W 1937 r. był plan przejęcia od Francuzów afrykańskiej wyspy Madagaskar.
Wspominany dzisiaj w patriotycznym uniesieniu dzień zaślubin Polski z morzem, jaki miał miejsce w Pucku, 10 lutego 1920 roku walnie przyczynił się do rozwoju Ligii Morskiej. Aktu zaślubin dokonał żołnierz bez skazy, generał Józef Haller, organizator Wojska Polskiego w Rosji, a potem dowódca słynnej „Błękitnej Dywizji”, którą przyprowadził ze sobą z Francji, nie wiedząc jeszcze, jak wielką odegra rolę w kampanii 1920 roku. To jego syna - Eryka zaprosili mieszkańcy Skomielnej Białej w maju 1921 r. na uroczystość poświęcenia dwóch dzwonów kościelnych ufundowanych przez Polonię z USA.

Tadeusz_Gacek - listopad 2005

POWRÓT DO GÓRY